خبرهای تلسکوپ فضایی فرمی

برای اولین بار فرمی(تلسکوپ فضایی پرتو گامای ناسا) گروهی جدید از تپ‌اخترها را که تا به حال هیچ اثری از سیگنال‌های امواج رادیویی آنها در زمین دریافت نشده بود، با به دام انداختن پرتو گاما انتشار یافته‌شان کشف نمود. 16 تپ‌اختر جدید گزارش شده در این هفته، در یک پژوهشگاه پیشرفته خارج از دانشگاه کالیفرنیا در شهر سانتاکروز مورد تحقیق و برسی قرار گرفتند.

تپ‌اختر یک ستاره نوترونی به جا مانده از یک انفجار ابرنواختری است. تابه حال 1800 تپ‌اختر ناشناخته توسط امواج رادیویی منتشر شده از آنها کشف شده‌اند اما این 16 تپ اختر جدید, اولین تپ‌اخترهایی هستند که با استفاده از پرتو گاما کشف شدند.

پروفسور رابرت جانسون، محقق و فیزیک‌دان دانشگاه کلیفرنیا در سانتاکروز اذعان نمود، تا پیش از این کشف فرمی، سندی قطعی مبنی بر وجود و یا عدم وجود متعدد تپ‌اخترهای رادیویی خاموش در دست نبود و در مورد این مسئله دچار شک و شبهه بودیم و تنها یک مورد تپ‌اختر رادیویی خاموش شناخته شده بود که آن هم توسط پرتوی ایکس کشف شده بود.

از 16 تپ اختر جدید, 13 تای آنها همان منشاءهای ناشناس پرتو گامایی بودند که پیش از این در رصدخانه پرتو گاما کمپتن کشف شده بودند. در این رصد خانه, اگرت(تلسکوپ آزمایشگاه انرژی پرتوی گاما) نزدیک به 300 منشاء پرتوی گاما کشف کرد، اما در کشف سرچشمه آنها ناتوان ماند و بسیاری از آنها ناشناخته باقی ماند.

این پرسش مدت‌ها مطرح بود که چه چیزی می‌توانست باعث ناشناخته ماندن منشاء این پرتوها شود و این اکتشاف جدید فرمی بود که برای ما فاش کرد که  بخش عمده‌ای از منشاء این پرتوها، همان تپ‌اخترها می‌باشند.

پاپلوسزپارکینسن، پژوهشگر و فوق تخصص اس.سی.آی.پی.پی گفت:  "این دستارد کلید مهمی در مورد پرتوهای انتشار یافته از تپ‌اخترها به ما ارائه نمود."

در یک تپ‌اختر، پرتو باریکی از امواج رادیویی توسط قطب‌های مغناطیسی ستاره نوترونی آن ساتع می‌شود که نواسانات و تغییرات آن همانند تغییرات نور یک فانوس دریایی است، چراکه قطب‌های مغناطیسی آن با محور چرخش ستاره همسو نیستند,حال اگر این امواج رادیویی در زمین از دست بروند (امواج رادیویی خاموش) دیگر نمی‌توان با رادیو تلسکوپ آنان را آشکار و کشف نمود.

فرمی توانست تعداد زیادی از این امواج رادیویی خاموش را با به دام انداختن پرتوی گامای منشاء (تپ‌اختر) آنها کشف کند. همچنین لازم به ذکر است پرتو گامای آنها نسبت به امواج رادیویی‌شان پرتویی عریض و وسیع بوده  و بیشتر شبیه به پنکه متساعد می‌شود.

طبق گفته مارکوس زیگلر، فوق تخصص از دانشگاه کالیفرنیا در سانتاکروز : میدان مغناطیس بسیار شدید به همراه میدان الکتریکی یک تپ‌اختر باعث تسریع چرخش ذرات آن تا نزدیکی سرعت نور شده و این فرایند باعث می‌شود تا در نهایت تپ‌اختر از خود اشعه گاما ساتع کند، چراکه سرعت چرخش ستاره حول محور خود، ارتباط مستقیم با توانایی پرتو افشانی آن دارد. بدیهی است تپ‌اخترهایی که آهسته‌تر می‌چرخند به همان اندازه سن و انرژی آنها کمتر و رو به پایان است. اما همدم ثانویه ستاره می‌تواند آنرا تغذیه کرده و به یک تپ‌اختر با سرعت چرخش 100 الی 1000 دور در ثانیه تبدیل کند که اینها تپ‌اخترهای میلی ثانیه (هزارم ثانیه) نامیده می‌شوند.

به گزارش آسمان پارس، دانشمندان توسط تلسکوپ فضایی فرمی توانستند نوسان و ارتعاش 8 تپ‌اختر هزارم ثانیه را دریافت کرده و به وجود آنها پی ببرند و این در حالی است که پی بردن به آنها تا پیش از این، فقط از طریق امواج رادیویی ممکن بود.

تلسکوپ فضایی فرمی توانست بی‌سابقه‌ترین اکتشاف درمورد پرتوی گامای تپ‌اخترها را انجام دهد.

یکه دهه پیش گزارش داده شده مقدار کمی پرتوی گاما در آزمایشگاه نیروی دریایی در واشگنتن قبل از رصدخانه پرتو گاما کمپتن از یک منشاء نامعلوم دریافت شده است. ما از طبیعت و منشاء ناشناخته پرتوهای گامای کشف شده در کهکشانمان حیرت زده هستیم و با تحقیقات هرچه بیشتر توسط تلسکوپ فضایی فرمی به شناخت بیشتری از آنها دست خواهیم یافت